Infiltratieonderzoek: de basis voor duurzaam waterbeheer en bodemgebruik
In de wereld van waterbeheer en bodemonderzoek is infiltratieonderzoek van essentieel belang. Dit type onderzoek helpt om de interactie tussen water en de bodem beter te begrijpen, wat cruciaal is voor het ontwerp van efficiënte waterberging- en infiltratievoorzieningen. Of het nu gaat om hemelwaterafkoppeling, het voorkomen van erosie, of het optimaliseren van drainage, een goed infiltratieonderzoek biedt de benodigde inzichten voor duurzame en doeltreffende oplossingen.
Wat is infiltratieonderzoek?
Infiltratieonderzoek is een techniek waarbij de doorlatendheid van de bodem wordt gemeten, oftewel de snelheid waarmee water in de bodem kan infiltreren. Door deze metingen kunnen we de waterdoorlatendheidscoëfficiënt (k-waarde) bepalen, die van invloed is op het ontwerp van infiltratiesystemen en drainagevoorzieningen. Het onderzoek wordt uitgevoerd door op locatie infiltratieproeven te doen en grondwaterstanden te meten.
Toepassingen van infiltratieonderzoek
Infiltratieonderzoek is cruciaal voor verschillende toepassingen binnen waterbeheer en bodemonderzoek. Hieronder behandelen we enkele van de belangrijkste toepassingen:
- Bepaling van de drainafstand
Voor een effectief drainage- of infiltratiesysteem is het van belang om de juiste drainafstand te bepalen. Dit zorgt ervoor dat water efficiënt wordt afgevoerd zonder verstopping of ongewenste ophoping.
- Hemelwaterafkoppeling: Infiltratie in de bodem
In stedelijke gebieden waar het regenwater niet altijd via de riolering kan worden afgevoerd, is hemelwaterafkoppeling een belangrijk thema. Het infiltreren van regenwater in de bodem vermindert de belasting op rioleringen en voorkomt overstromingen. Infiltratieonderzoek helpt bij het bepalen van de beste aanpak om hemelwater op een duurzame manier in de bodem te laten infiltreren.
- Grond- en grondwaterverontreiniging
Infiltratieonderzoek helpt bij het begrijpen van de snelheid en de weg die verontreinigende stoffen in de bodem afleggen. Dit is van cruciaal belang bij het voorkomen van bodem- en grondwaterverontreiniging. Het meten van de snelheid waarmee water en verontreinigingen zich door de bodem bewegen, biedt waardevolle informatie voor het beheersen van risico’s en het nemen van corrigerende maatregelen.
- Erosiegevoeligheid
Bodems kunnen gevoelig zijn voor erosie, vooral wanneer water in de bodem niet goed kan infiltreren. Het infiltratieonderzoek helpt bij het vaststellen van de erosiegevoeligheid van een bepaald gebied, zodat preventieve maatregelen kunnen worden genomen om de bodem te beschermen.
- Bepaling van infiltratiesnelheid en diepte
De infiltratiesnelheid en de diepte tot waar water zich in de bodem verspreidt, zijn belangrijke factoren voor het ontwerp van infiltratievoorzieningen. Of het nu gaat om infiltratiekratten, wadi’s of andere systemen, het onderzoek zorgt voor de juiste gegevens om te zorgen dat het systeem goed werkt en lang meegaat.
- Drainageproblemen: Plasvorming
Plasvorming door slechte afwatering is een veelvoorkomend probleem in gebieden met een slechte waterdoorlatendheid. Infiltratieonderzoek maakt het mogelijk om drainageproblemen te identificeren en gericht oplossingen te ontwerpen om wateroverlast te voorkomen.
Project in Maaspoort, ‘s-Hertogenbosch
Miltop heeft een infiltratieonderzoek uitgevoerd voor de gemeente ’s-Hertogenbosch in het gebied Maaspoort, ter voorbereiding op de aanleg van een nieuw voetpad. Dit onderzoek was essentieel om de bodemopbouw en de doorlatendheid (k-waarde) van de bodemlaag tussen 0,5 en 1,0 meter, minus maaiveld, te bepalen. Door het uitvoeren van een gedetailleerd infiltratieonderzoek kunnen we de waterdoorlatendheid van deze bodemlaag nauwkeurig meten en begrijpen hoe water zich door de grond beweegt.
Het onderzoek werd uitgevoerd volgens de omgekeerde boorgatmethode, conform de NEN-EN-ISO 22282-2 norm. In de bijgevoegde grafiek is de hoogte van de waterkolom (gemeten in centimeters) weergegeven, die het proces van infiltratie in de bodem toont. Gedurende de tijd dringt steeds meer water de bodem binnen. Met behulp van een druklogger worden aan het begin en aan het einde van het onderzoek de grondwaterstanden gemeten. De k-waarde wordt vervolgens berekend op basis van deze gegevens en een specifieke formule.